Plevra Nedir Ne Işe Yarar ?

Koray

New member
Plevra Nedir?

Plevra, vücutta bulunan çift katmanlı zar yapısına sahip bir dokudur ve her iki akciğeri saran ince bir tabaka olarak tanımlanır. Plevra, akciğerlerin dış yüzeyini kaplayan "viseral plevra" ve göğüs duvarını ve diyaframı çevreleyen "paryetal plevra" olmak üzere iki ana kısımdan oluşur. Bu zar, akciğerlerin hareketini ve genişlemesini kolaylaştırmak amacıyla kaygan bir yüzey sağlar.

Plevranın iç yüzeyi, akciğerlerin içindeki hava boşluklarıyla doğrudan temas etmez. Bunun yerine, plevra ile akciğer arasında çok ince bir sıvı tabakası bulunur. Bu sıvı, akciğerlerin nefes alırken birbirine sürtünmeden kaymasını sağlar. Plevra ayrıca, vücudun çeşitli hava ve sıvı dengeleme mekanizmalarında da önemli bir rol oynar.

Plevra Ne İşe Yarar?

Plevranın temel işlevi, akciğerlerin doğru şekilde çalışmasını sağlamaktır. Akciğerler nefes alırken genişler ve sıkışır. Plevra, akciğerlerin bu hareketi sırasında sürtünmeyi en aza indirir ve rahatça genişlemelerini sağlar. Ayrıca, plevra, göğüs boşluğunda oluşabilecek potansiyel zarlara karşı akciğerleri koruyarak, mekanik olarak güvenli bir ortam yaratır.

Plevra, akciğerlerin çalışmasını etkileyebilecek dış etmenlere karşı da bir tür koruma görevi üstlenir. Akciğerler, vücuda giren kirli hava, virüsler veya bakteriler gibi tehditlerle karşı karşıya kalabilir. Plevra, bu tehditlerden korunmaya yardımcı olan bir bariyer işlevi görür. Ayrıca, plevra, vücutta aşırı sıvı birikimini de engellemeye yardımcı olur.

Plevra Hastalıkları Nelerdir?

Plevra ile ilgili çeşitli hastalıklar ve bozukluklar ortaya çıkabilir. Bu hastalıklar genellikle plevranın iltihaplanması, sıvı birikmesi veya zarların zarar görmesiyle ilişkilidir.

- **Plevrit (Plevra İltihabı)**: Plevrit, plevranın iltihaplanması sonucu oluşur. Bu durum, göğüs ağrısına ve nefes darlığına yol açabilir. Plevrit, viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, akciğer hastalıkları veya bağışıklık sistemi bozuklukları nedeniyle gelişebilir.

- **Plevral Efüzyon**: Plevral efüzyon, plevra boşluğunda anormal sıvı birikmesidir. Bu durum, genellikle akciğer hastalıkları, kanser, kalp yetmezliği veya enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkar. Plevral efüzyon, nefes alma güçlüğü ve göğüs ağrısına yol açabilir.

- **Plevral Mesotelyoma**: Mesotelyoma, plevra zarında gelişen nadir bir kanser türüdür. Çoğunlukla asbest maruziyeti ile ilişkilidir ve uzun vadede solunum zorlukları, göğüs ağrısı ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösterir.

Plevra ile Akciğer Arasındaki İlişki Nasıldır?

Plevra, akciğerlerin hareketini ve fonksiyonlarını doğrudan etkileyen önemli bir yapıdır. Akciğerler her nefeste genişlerken, plevra bu hareketi destekler. Plevranın sağlıklı olması, akciğerlerin düzgün bir şekilde çalışabilmesi için gereklidir. Plevra, akciğerlerin dış yüzeyini örterek onları korur ve aynı zamanda sürtünmesiz bir hareket ortamı sunar.

Akciğerler ve plevra arasındaki ilişki, doğru nefes almayı mümkün kılar. Plevra, akciğerlerin genişlemesini engellemeden, onlara destek sağlayan elastik bir yapı sunar. Akciğerlerin çevresindeki plevra sıvısı, nefes alırken akciğerlerin hareketini kolaylaştırır. Bu sıvı, aynı zamanda plevra zarlarını birbirine kayarak sürtünmeyi önler.

Plevra Hangi Durumlarda Zarar Görebilir?

Plevra, çeşitli sağlık koşulları nedeniyle zarar görebilir. Bunun başlıca sebeplerinden bazıları şunlardır:

1. **Enfeksiyonlar**: Plevra, bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonlara maruz kalabilir. Bu enfeksiyonlar, plevrit ve plevral efüzyon gibi rahatsızlıklara yol açabilir.

2. **Kanser**: Plevra, akciğer kanseri, göğüs kanseri veya mesotelyoma gibi kanser türlerinden etkilenebilir. Kanser, plevra zarlarını etkileyerek solunum problemleri yaratabilir.

3. **Asbest Maruziyeti**: Asbeste maruz kalma, plevra kanseri (mesotelyoma) gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Asbest liflerinin akciğerlere girmesi ve zamanla plevra zarlarını tahriş etmesi kanser gelişimine neden olabilir.

4. **Travmalar**: Göğüs bölgesine alınan darbeler veya kazalar plevranın zedelenmesine yol açabilir. Bu durum, plevral efüzyon ve akciğer yaralanmaları gibi sorunlara neden olabilir.

Plevra ile İlgili Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Plevra hastalıklarını teşhis etmek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır. Bunlar arasında:

- **Fiziksel Muayene**: Doktor, göğüs sesini dinleyerek plevra hastalıklarının belirtilerini tespit edebilir. Özellikle plevral efüzyon durumunda, su toplaması nedeniyle normalden farklı sesler duyulabilir.

- **Röntgen ve CT Tarama**: Akciğerlerin ve plevranın durumunu görmek için göğüs röntgeni veya bilgisayarlı tomografi (CT) taraması yapılabilir. Bu yöntemler, plevral sıvı birikimini veya plevra kalınlaşmasını gösterebilir.

- **Ultrasonografi**: Plevral efüzyon varlığı şüphelenildiğinde, ultrason kullanılarak sıvı birikimi gözlemlenebilir.

- **Plevra Sıvısı Analizi**: Sıvı birikimi varsa, bu sıvı plevra zarından alınarak laboratuvarda incelenebilir. Bu analiz, enfeksiyon, kanser veya diğer patolojilerin tanısına yardımcı olur.

Sonuç

Plevra, akciğerlerin korunması ve düzgün çalışması için kritik bir öneme sahip bir yapıdır. Akciğerlerin genişleme ve sıkışma hareketlerini engellemeden sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. Plevra, vücutta önemli bir koruyucu rol üstlenirken, herhangi bir zarar görmesi durumunda solunum problemleri ve ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Bu nedenle, plevra ile ilgili hastalıkların zamanında teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi büyük önem taşır.